- Ülke Adı: Burkina Faso
- Başkent: Ouagadougou
- Nüfusu: 18.265.123
- Yüz Ölçümü: 274.200 km2
- Komşuları: Nijer, Mali, Fildişi Sahilleri, Gana ve Togo’dur.
- Konuşulan Dilleri: Fransızca
- Telefon kodu: +226
- Başkan: Roch Marc Christian Kabore
- Para Birimleri: Batı Afrika CFA Frangı
Burkina Faso Kuruluş Yılı ve Geçmişi
Burkina Faso’nun tarihi M.S. 11. yüzyılda başlamaktadır. Ülkeye ilk gelen kabile Mossi Kabilesidir. Mossi Kabilesi ülkeye gelince Burkina Faso tarihi başlamış oldu. Mossi Kabilesi ülke topraklarında toplamda 4 büyük krallık kurdu. Bu krallıkların ilk Tehkodogo Krallığı’dır. Geriye kalan 3 krallık ise kuzeyde kurulmuş olan Yatenga, doğudaki krallık Fada N’Gourma ve merkezi yaylalarda kurulmuş olan Uagadugu idi. Mossi Kabilesi 1400 ile 1500 yılları arasında ülkenin güneyinde bulunan Gana’dan kuzeyinde bulunan Timbuktu kentine kadar olan bütün toprakları ele geçirmişti.
Burkina Faso topraklarına 16. yüzyılda Songhai İmparatorluğu geldi. Songhai İmparatorluğu, Mossi Kabilesini zayıflatarak yaylara doğru çekilmesini sağladı. 19. yüzyılda Fransızlar ülkenin kuzey kısmını ele geçirmiş oldu. 1893 yılında başlayan ele geçirme faaliyetleri 1896 yılına tamamını kontrol altına alınması ile bitirilmiştir. Yukarı Volta kolonisi 1919 yılında kurulmuş ve bu koloniden Fransız Batı Afrika’sının diğer bölgelerinde çalıştırılmak üzere köleler gönderilmeye başlandı. İşçi potansiyeli yüksek olan Yukarı Volta kolonisi 1932 yılında diğer sömürgeci ülkeler arasında paylaştırıldı. Yapılan paylaşımın en büyük sebebi Fildişi Sahilleri’nde zorla çalıştırılmak üzere işçi temin edebilmektir.
Bir müddet diğer sömürgeci ülkeler arasında paylaştırılmış olarak yönetilen Yukarı Volta kolonisinde Fransa 1947 yılında ayrı bir ülke kurdu. Bu ülke 1950’li yıllarda bağımsızlığını elde edebilmek için bazı faaliyetlere başladı. Başlayan faaliyetler olumlu netice verdi ve 5 Ağustos 1960 yılında Yukarı Volta kolonisi bağımsızlığını eline almış oldu. Koloni için 1958 yılında hazırlanmış olan anayasada bazı değişiklikler yaptı. Yapılan değişikliklerle birlikte anayasa 1960 yılında yürürlüğe girdi.
6 yıl boyunca devlet düzeni sağlanmaya çalışıldı. 1966 yılında yönetimi elinde bulunduran hükümet ile sendikalar arasında anlaşmazlıklar yaşandı. Yaşanan anlaşmazlıkları sebep gösteren ordu, yönetime el koyarak 1960 yılında yürürlüğe giren anayasayı askıya aldı. 1970 yılına kadar yeni bir anayasa hazırlandı. Hazırlana anayasa 1970 yılı aralık ayında halk oylamasına sunuldu. Halk oylaması ile kabul edilen anayasa, 1971 yılında yürürlüğe girmiş oldu. 1970 yılına beklenmeyen bir kuraklık oldu ve bu kuraklık ülke ekonomisini büyük zarara uğrattı ve halk açlık yaşamaya başladı.
1982 yılında Yüzbaşı Blaise Compaore darbe yaptı ve yönetimi ele geçirdi. Yüzbaşı Blaise Compaore, 1992 yılında genel seçim yapılmasını istedi. Halkın büyük çoğunluğu seçimlere katılmadı. Fakat çıkan sonuçlar baz alınarak Blaise Compaore’nin başkanlığını yaptığı Halk Cephesi seçimleri kazanmış oldu. Yukarı Volta adı ile bilinen ülkenin ismi 1984 yılına Burkina Faso olarak değiştirildi.
Gezilecek Yerler/Tarihi ve Turistik Mekanlar
Burkina, Mossi Kabilesinin dili olan Moore’de bozulmayan ve onurlu anlamlarına gelmektedir. Faso ise Fa baba, So ev köy anlamına gelmektedir. Faso birleştirildiğinde baba ocağı, ana vatan anlamlarına gelmektedir. İki kelime birleştirildiğinde, onurlu insanların yaşadığı anayurt anlamına gelmektedir.
Sudan-Sahel ikliminin hâkim olduğu ülkede sıcaklıklar 25 ile 30 derece arasındadır. Ülkenin bazı bölgelerinde yüz bin yıllık eşyalar bulunmaktadır. Dünyanın en eski yerleşim yerlerinden biri olan Burkina Faso’da gezilecek ve görülecek çok yer vardı. Ziyaret etmek için en ideal aylar Mart ve Nisan aylarıdır. Çünkü bu aylarda sıcaklıklar biraz daha düşer ve yağmurlar vardır.
Arli Ulusal Parkı
Benin Pendjari Milli Parkı ile kesişen Arli Ulusal Parkı ülkenin güney doğusunda bulunan bir milli parktır. Dünyaca tanınmış bir park olan Arli Ulusal Parkı’nda mükemmel bitki örtüsü, kumtaşı tepeleri, nehirler ve ovalar bulunmaktadır. Aynı zamanda çok farklı çeşitlilikte hayvan türüne de ev sahipliği yapan milli park Burkina Faso’nun en turistik alanlarından biridir. 760 metrekarelik bir alan sahip olan milli park içinde 100 aslan, 200 fil, 200 su aygırı, yaban domuzu, bufalo, babun ve antilop gibi çeşitlilikte hayvanlar bulunmaktadır.
Tengrela Gölü
1,5 kilometre genişliğinde, 2 kilometre uzunluğundaki Tengrela Gölü, ülkenin Banfora merkezi yakınlarında bulunan su aygırları ile meşhur küçük bir göldür. Su aygırları gölü diğer göllerden farklı kılmaktadır. Gölde timsah gibi yırtıcı canlıların olmadığı, su aygırlarının da insanlara saldırmadıkları bilinmektedir. Arli Ulusal Parkı, turistlerin su aygırlarını görmek için muhakkak uğradıkları mekanlardan birisidir.
Pobe Mengao
Tarihi koruma alanı olan Pobe Mengao ülkenin Soum merkezinin Sahel bölgesinde bulunmaktadır. Koruma alanında bulunan toplu mezarlar, kaya sanatı, höyükler, metal araç ve gereçler ve değirmen taşları gibi arkeolojik eserler Pobe Mengao’yu daha fazla değerli kılmaktadır. Her yıl yüz binlerce yerli ve yabacı turist tarafından ziyaret edilen tarihi koruma alanı UNESCO Dünya Geçici Mirasları Listesi’nde yer almaktadır.
Ouagadougou Katedrali
1930’lu yıllarda Burkina Faso’nun başkentinde inşa edilmiş olan Ouagadougou Katedrali ülkenin manevi sembolü olarak kabul edilmektedir. Oldukça büyük olan yapı sadece ülkesinin değil bütün Batı Afrika’nın en büyük katedrallerinden biridir. Kerpiçten, Avrupa Romanesk mimari tarzında inşa edilmiş olan Ouagadougou Katedrali, Roma Katolik Kilisesi olarak hizmet vermektedir. Manevi yapı aynı zamanda başkentin başpiskoposluk merkezi olarak da görev yapmaktadır. Halen bölgedeki Hristiyan halk tarafından kullanılan Ouagadougou Katedrali ülkenin görülmesi gereken değerlerindendir.
Sindou Tepeleri
İlginç kaya oluşumları ile dikkatleri çeken Sindou Tepeleri, adını yer aldığı Sindou kasabasından almaktadır. Doğal olarak oluşmuş olan kayaları ilk defa görenler, birileri tarafından tasarlanmış olduğunu zannetmektedir. Sindou Tepelerinin bulunduğu bölgenin bir kısmı ziyarete açıktır. Cılız bitki örtüsüne sahip olan bölgede kayalar daha çok göze hitap etmektedir. Kayaların bazıları insan bazıları ise hayvan şekillerini anımsatmaktadır.
Bobo-Dioulasso Camii
Burkina Faso halkının büyük bir kısmı Müslüman’dır. Müslümanların yoğun olduğu bölgelerde çok sayıda cami bulunmaktadır. Bobo-Dioulasso bölgesinde bulunduğu için bu isimle anılan cami kerpiçten yapılmıştır. Camide irili ufaklı kuleler bulunmaktadır. Her kuleyi onlarca kazık ayakta tutmaktadır. Kuleler için çakılmış olan kazıkların büyük bir kısmı dışarıya bakmaktadır. Dünya üzerindeki en ilginç yapıya sahip olan cami ziyaret edilmelidir.
Karfiguela Şelaleleri
Komoe Nehri üzerinde oluşmuş olan şelaleler ülkenin güneybatısında yer almaktadır. Banfora kenti yakınlarında olan şelaleler ülkenin en fazla turist çeken yerlerinden biridir. Doğal güzellikleri, şelalenim sularının döküldüğü yerde oluşan mükemmel bitki örtüsü ve değişik kaya yapıları görenleri kendine hayran bırakmaktadır.
Ouagadougou Ulu Camii
Modern mimari tarzı ile inşa edilmiş olan cami, ülkenin en şaşalı yapılarından biridir. Başkentin merkezinde bulunan caminin dört minaresi bulunmaktadır. Kubbesinde ay ve hilal bulunmaktadır.
Mutfağı ve Yemek Kültürü
Burkina Faso’da tamamen Batı Afrika’nın yemek kültürü hakimdir. Diğer ülkelerinde olduğu gibi Burkina Faso’da da darı, bamya, fasulye, yer fıstığı, pirinç, mısır ve sorgum gibi malzemeler yemeklerde bolca kullanılmaktadır. Ülkede sığır eti fazla kullanılmamaktadır. Et olarak daha çok tavuk eti tüketilmektedir. Fakat bazı yemeklerde balık da kullanılmaktadır.
Ülkede pirinç ve fasulyeden yapılan Benga, Riz Sauce yani domates ve yer fıstığından sosu yapılan pilav, Riz Graz yani domatesli pilav çok fazla sevilmekte ve sıklıkla tüketilmektedir. Ülke genelinde çok fazla üretilen mangonun kurutulmuşu ve yer fıstığı tek başına da yenilmektedir.