- Ülke Adı: Liberya
- Başkent: Monrovia
- Nüfusu: 4,732 Milyon
- Yüz Ölçümü: 111,369 km2
- Komşuları: Gine, Sierre Leone, Fildişi Sahilleri
- Konuşulan Dilleri: İngilizce
- Telefon kodu: +231
- Başkan: George Weah
- Para Birimleri: Liberya Doları
Liberya'nın Kuruluş Yılı
Batı Afrika ülkelerinden biri olan Liberya, toprakları yerleşime pek elverişli olmadığı için tarihte etkin rol oynayan ülkeler arasında değildir. Liberya, 16. yüzyılda Portekizliler tarafından keşfedilmiş olup ülkenin modern tarihi, 1821 yılında ABD’den özgür bırakılan kölelerin bulunduğu bir geminin, Monrovia’ya gelmesi ile başlamıştır. 1847 yılında Liberya’da bulunan siyahiler, kendilerinin arkasında olan Amerikan Sömürge Cemiyeti ile bağlarını koparmıştır ve istiklal beyannamesi yayınlamışlardır.
Kabileler ise bu Amerika’nın desteklediği Liberyalıların ülkeye yayılmasını engellemeye çalışmışlardır. Bu konuda etkin çalışmalar yürüten Kru ve Grebo kabileleri olmuştur. 20. yüzyıla kadar süren direnmeler sonucunda büyük kabile ayaklanması 1915 yılında gerçekleşmiştir. Liberya müttefikler tarafında İkinci Dünya Savaşına katılmıştır. Savaş sonrasında ise Amerika Birleşik Devletleri ise karşılıklı savunmada olan Liberya, Soğuk Savaş taraflarından batı tarafını desteklemiştir. BM teşkilatı kurulduğunda bu teşkilata ilk üye olan ülkeler arasında yerini almıştır. Liberya Afrika devletleri arasında ilk Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne seçilen devlet olmuştur.
Liberya, 1963 yılında Afrika Birliği Teşkilatı’na kurucu üye vasfında katılmıştır. 1980 yılında Afrika’nın en istikrarlı ülke geçmişi olan Liberya’da bu yıllarda ülke Samuel K. Doe başkanlığında darbe girişimi yapılmıştır. Bu darbede yönetim askeriye ele geçirilmiştir. Darbede başkan öldürülerek iş başındaki 17 üyesi bulunan cunta hükümeti, anayasayı geçici şekilde iptal etmiştir. Askeri yönetim yeni bir anayasa hazırlayarak 1984 yılının temmuz ayında kabul edilmiş ve yürürlüğe girmiştir. 1985 senesinde yapılan seçimler sırasında General rütbesine kavuşan Doe, hile karıştırarak seçimi kazanan kişi olmuştur. Doe yönetimdeyken birçok iç karışıklık ortaya çıkmış ve bunlar süreklilik kazandığı için savaşa dönüşmüştür.
Başkan Samuel Doe 1990 yılında devrilerek ülke Amos Sawyer başkanlığına geçmiştir. Geçici hükümet kurulmuştur. Ülke içerisinde huzursuzluğa neden olan iç karışıklık durumunu ortadan kaldırmak için karşıt gruplar arasında bir ateşkes antlaşması imzalanmıştır. Anlaşmaya rağmen zaman zaman küçük çaplı çatışmalar devam etmiştir. 1992 yılında tekrar bir araya gelen konferans ile Sawyer’i geçici başkanlığa devam etmesine karar verildi. Gruplar arasında görüşmeler bir süre devam etmiştir. Şu an ise Liberya’nın başkanı George Weah’dır.
Liberya'da Gezilecek Yerler
Liberya 15 bölgeye ayrılmış olup şehirleri Bomi, Bong, Grand Bassa, Granda Gedeh, Gbarpolu, Sinoe, Granda Cape Mount, River Gee, Granda Kru, River Cess, Lofa, Nimba, Margibi, Montserado, Maryland’tır. Ülkenin en önemli şehri ise aynı zamanda başkenti olan Monravia’dır. Liberya toplumunda dansın önemi çok büyüktür. Eğlenceye düşkün bir toplumdur ve eski tarihlerden bugüne çeşitli tarzda danslar ile kötü ruhları kovduklarına inanmaktadır.
Barış ve sevgiyi danslar ile yaymaktadırlar. Danslar sırasında eskiden kuklalar da kullanılmaktaydı. Şimdilerde ise danslar eskiye göre daha sade olsa da her yıl mutlaka baharın gelişinde festivaller düzenlenmektedir. Bahar aylarında düzenlenen danslarda kıyafet ve kostümler de kullanılmaktadır. Ülke eşsiz güzelliklere sahip olup tropikal iklimi sayesinde her mevsim gezmeyi ve eğlenmeyi mümkün kılmaktadır. Yaz ve kış aylarında sıcaklık farkları belirgin olmamakla beraber Afrika ülkeleri arasında hayran bırakacak birçok özelliğe sahip olan ülkelerden biridir.
Careysburg Bölgesi
Liberya’nın başkenti olan Monrovia’nın Careysburg Bölgesi’nde yeşillik ön plandadır. Güney Amerika’da bulunan evlere benzer evler yer almaktadır. Buraya gelen turistler için güzel kareler yakalama fırsatlarını da sunmaktadır. Careysburg Bölgesi. Kiliseler ve müzeleri ile dikkat çeken mekânda tarihten izler bulmak da mümkündür. Aynı zamanda Creysburg’da Quelu ve Wulki çiftlikleri de bulunmaktadır. Gezmek için ideal yerlerdendir. Binicilik yapılabilir ve büyük havuzdan faydalanılabilir. Doğa yürüyüşleri yapmak istiyorsanız da uğramanız gereken eşsiz mekânlardan biridir.
National Museum
Müzede Batı Afrika kültüründen izler bulunmakta ve giysi, resim ve tarihi eserler sergilenmektedir. Ulusal müze niteliği taşıyan tarihi yapı, Liberya başkentinin Ashmun caddesinde bulunmaktadır. Yapının koruma altına alınması ülkenin 18. cumhurbaşkanı tarafından olmuştur. National Museum, ülkenin en çok ziyaretçi çeken müzesidir. Mimari yapısının farklı oluşu ile dikkat çeken National Museum ülkede görülmeye değer yerlerden biridir.
Broad Caddesi
Liberya’nın başkenti olan Monrovia’da bulunan Broad Caddesi Liberya’nın en önemli ve yoğun olan caddelerinin başında gelmektedir. Bu caddede ülkenin en büyük iki alışveriş merkezi bulunmaktadır. Buradaki giyim mağazalarında Liberya’nın özel ulusal kıyafetlerin yanı sıra, Avrupa tarzında kıyafetleri de bulunmaktadır.
Buchanan
Bunhacan başkent Monrovia’nun dışında gezilebilecek, sakin ve huzur veren yerlerdendir. Bu şehrin en turist çeken yeri ise altın rengine sahip olan Ce Ce Sahili’dir. Sahil şeridinde Hindistan ağaçları dizilmiştir. Kum plaja sahip ve sessizliği sayesinde dinlendiren aynı zamanda suyu da rahatlatıcı özelliğe sahip olan plaj da Liberya’daki görülmeye değer yerlerden biridir. Buchanan, Monrovia’nın güneyinde ve 40 km uzağında bulunmaktadır.
Liberya Lutheran Kilisesi
Lutheranlığın ülkede yaygın olan bir inanış olması Litvanya’ya bu kiliseyi kazandırmıştır. Tanrı bilimci Alman, Martin Luther ile başlayan bu akım Afrika’da Kenya ve Fildişi sahilleri gibi çeşitli ülkelerde de görülmektedir. Liberya’da 1990 senesinde iç savaş çıktığı için bu kilise uzun süre mültecilerin mekânı olmuştur.
Liberya Yemek Kültürü
Liberya, kuzeyden güneye okyanus kıyısında bulunduğu için balıkçılık burada oldukça yaygındır. Ülkede balık yemekleri sıklıkla yenmektedir. Balık mutfağı zengin olan ülkede yemekler de çok lezzetlidir. Liberya seyahatinizde geleneksel yemekleri arasında bulunan falafel, hummus ve shwarma gibi lezzetleri tadabilirsiniz. Turistler tarafından da en fazla tercih edilen yemeklerdir. Restoranlarda Liberya mutfak kültürün özgü yemekleri bulabileceğiniz gibi Lübnan ve Hint yemekleri de tercih edebilirsiniz. Bölgeyi ziyaret edenler tavuk ve et yemeklerini sıkça tercih etmektedir.
Sandviç, ızgara tabakları da lezzetleri beğenilen yemekler arasındadır. Liberya’da balığın birçok çeşidini bulmak da çok kolaydır. Levreğe benzeyen Snapper adında balık mutfaklarda sıkça bulunanlardan. Bu gibi yemekleri siparişi porsiyon üzerinden alındığından burada porsiyonların büyük olduğunu bilmelisiniz. Yemeklerden sonra tatlı servisleri vardır ve meyve suları da yemekle birlikte tercih edilmektedir.
Liberya’da karışık ızgara çeşitleri sıkça tercih edilmektedir. Gidilen yerlerde geleneksel lezzetlere oldukça yer verilmektedir. Arap ve İtalyan mutfağı lezzetlerine de rastlanmaktadır. Yemekler pek çok ülkenin kültüründen izler taşırken Liberya’nın kuzeyinde makarna ünlüdür. Güney bölgesinde de pirinç yemeklerde daha sık kullanılmaktadır. Genellikle çeşitli soslarla hazırlanan makarnalar yenilmektedir. Kuskus ise domates sosu kullanılarak hazırlanmakta ve buharda pişirilmektedir. Pirinç yemekleri ise tavuk veya kuzu eti ile beraber servis edilmektedir. Et yemeklerinin yanı sıra zeytin, marul ve salatalıktan oluşan salata da sofraların vazgeçilmezleri arasındadır.
Bazeen Liberya’ya özgü bir yemek olup domates sosundan ve arpadan elde edilmektedir. Bu lezzet tatlı olarak da farklı bir tariften yapılmaktadır. Bu versiyonunun adı ise Asida’dır. Yapılışında beyaz un kullanılmakta ve servis esnasında tereyağı ve bal ile beraber ikram edilmektedir. Liberya’nın en sevilen lezzetlerinden olan Khubz Bi’tun bir ekmektir fakat ton balıklıdır. Sandviç şeklinde hazırlanan bu aperatif pide ekmeği veya havuçlu bagetin arasında konularak elde edilebilmektedir.
